Dzień Leśnika i Drzewiarza

 

Ważnym elementem rozwoju obrzędowości socjalistycznej, która w okresie komunizmu wypierać miała „relikty obyczajowe minionych epok”, były obchody świąt przypisanych różnorakim profesjom¹. Ich celem zasadniczym było budowanie w jednostce poczucia więzi z daną grupą zawodową, co zaowocować miało oczywiście podniesieniem wydajności pracy na rzecz państwa.

Propaganda systemowa, świadoma rodowodu cechowo-patronackiego, starała się deprecjonować wcześniejsze formy obchodów świąt branżowych, wskazując, że stanowiły one element prowadzonej przez Kościół Katolicki indoktrynacji mas.

Wśród grup uprzywilejowanych przyznaniem jakże cennego miejsca w kalendarzu świąt oficjalnie uznanych byli m.in. żołnierze, metalowcy, leśnicy i drzewiarze, handlowcy, nauczyciele, górnicy, pracownicy służby zdrowia, działacze kultury, milicjanci oraz szczególnie „zasłużeni” społeczeństwu funkcjonariusze ORMO.

Obchody świąt zawodowych były jednocześnie okazją do nagradzania wyróżniających się pracowników i aktywistów zakładowych szczebli partyjnych, a także do jakże ważnego dla prężnego rozwoju gospodarki, w aspekcie propagandowym, podejmowania kolejnych zobowiązań produkcyjnych. Gratyfikacje miały nie tylko postać finansową. Nagradzano również przyznając miejsca w domach wczasowych czy uzdrowiskowych i wysyłając na wycieczki do zaprzyjaźnionych krajów bloku socjalistycznego.

W pierwszym tygodniu kwietnia pragniemy Państwu przypomnieć, poprzez prezentację wybranych materiałów archiwalnych, obchody Dnia Leśnika i Drzewiarza. Należało ono do grupy świąt ruchomych, zwyczajowo fetowanych w pierwszą niedzielę kwietnia. Warto nadmienić, że w 1959 r. reaktywowano w zmienionym charakterze, przypadający na ostatnią niedzielę kwietnia, Dzień Lasu, który w Polsce, jako święto branżowe leśników, obchodzony był w latach 1933-1939².

Na Opolszczyźnie świętowanie Dnia Leśnika i Drzewiarza zainaugurowano w 1966 r., wpisując je w ciąg imprez organizowanych w związku z planem obchodów 1000-lecia Państwa Polskiego. Ślady tych wydarzeń zachowały się m. in. w dokumentacji zespołu Związek Zawodowy Pracowników Leśnych i Przemysłu Drzewnego Zarząd Okręgu w Opolu, przechowywanego w naszym Archiwum Państwowym oraz Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Opolu. Prezentowane materiały archiwalne pochodzą z lat 1966-1971.

Wystawę urozmaicają fotografia ze wspomnianych wyżej obchodów Dnia Lasu w 1959 r. oraz wycinek prasowy z 1966 r.

¹ Pełka L., Polski rok obrzędowy. Tradycje i współczesność, Warszawa 1980, s. 83

²http://www.encyklopedialesna.pl/haslo.php?id=6911 dostęp z dnia 28.03.2013 r.